bijgewerkt op 9 mei 2022
Professionalisering
Hoe zorgen mbo-scholen ervoor dat de onderwijskwaliteit goed blijft? Professionele ontwikkeling is hierbij cruciaal. Een docent staat daarbij niet alleen. Onderwijsteams dragen binnen de scholen de verantwoordelijkheid voor de uitvoering en kwaliteit van het onderwijs. Dankzij succesvolle professionele ontwikkeling van het personeel kunnen scholen zich volledig richten op hun belangrijkste taak, namelijk goed onderwijs geven.
Een goede bron voor meer informatie hierover is het Themaoverzicht Professionalisering van de MBO-Raad.
Daarnaast lichten we op deze pagina twee programma’s uit die inspringen op professionalisering:
- Het Programma Bruggen Bouwen
- Het themateam Docentondersteuning van Het Programma Doorpakken op Digitalisering
Het Programma Bruggen Bouwen
Het programma Bruggen Bouwen draagt bij aan de professionalisering van docenten op het gebied van onderwijs en ict (onder het kopje ‘ondersteuning’ lees je ook over Bruggen Bouwen). De ervaring leert dat heel veel cursussen rond onderwijs en ict niet beklijven bij docenten omdat de factor ‘just in time, just in place’ ontbreekt. Deze factor gaat uit van het idee dat nieuwe informatie hierover vooral effectief overgedragen wordt, op het moment en op de plek, waar de docent het nodig heeft. Dat is ook de kracht van de inzet van coaches daarvoor, zo wordt keer op keer bevestigd.
Nabijheid is de term die vaak valt, coaches zijn benaderbaar, bereikbaar en hebben vooral ook een grote affiniteit met de teams en de docenten waarvoor ze werken omdat ze er vaak zelf ook deel van uitmaken. Ze kennen de problematiek van het onderwijs en de docenten. Dat maakt het instrument van de i-coaches effectief en efficiënt.
Het programma Bruggen Bouwen baseert zich op een model met zes succesfactoren voor een effectieve inzet van i-coaches:
- de inzet van i-coaches koppelen aan onderwijskundige doelen
- aandacht voor selectie en het profiel van de i-coach
- i-coaches hebben een structurele positie
- centrale kennisdeling en aanpak
- transparantie over rollen en eigenaarschap
- facilitering met tijd en middelen
Meer achtergrond en onderzoek rond dit model vind je in de publicatie Bruggen Bouwen en op de site van het programma.
Masterclass
Op basis van dit model is er een Masterclass Bruggen Bouwen ontwikkeld voor instellingen die met het instrument i-coach willen starten. In de masterclass werk je langs de lijn van de succesfactoren aan een op maat gesneden plan van aanpak voor je instelling om te komen tot een gestructureerde inzet van i-coaches. Het onderdeel ict-bekwaamheid van docenten maakt expliciet deel uit van het programma van de masterclass. Hierin komt de relatie tussen de inzet van i-coaches en de ict-bekwaamheid van docenten aan de orde. Vanuit de instelling doet een team van verschillende betrokkenen mee aan de masterclass, zoals een onderwijsmanager, projectleider, een coach en vaak nog iemand vanuit een stafdienst (ict, hrm, kwaliteitszorg). De masterclass vindt twee keer per jaar plaats. Intussen doen ruim dertig instellingen mee aan het programma.
Peergang
Naast de masterclass biedt het programma ook een inhoudelijke scholing voor i-coaches aan, de zogenaamde Peergangmodules. Deze leergang is gebaseerd op het ontwikkelen en leren van en met elkaar. Het programma Bruggen Bouwen heeft een zestal rollen voor i-coaches gedefinieerd waar zij regelmatig op moeten acteren:
- veranderkundige
- trainer
- coach
- onderwijskundige
- adviseur
- technovator
Elke coach krijgt in meer of mindere mate met deze rollen te maken, ook afhankelijk van de doelstellingen die het coachprogramma stelt. Een korte i-scan laat zien welke rollen meer of minder ontwikkeld zijn bij een coach.
Voor elke rol is er een Peergangmodule ontwikkeld: een online set van drie workshops waarin de betreffende rol samen met een groep van maximaal achttien i-coaches uit diverse instellingen wordt uitgewerkt. Een expert en een moderator verzorgen deze trainingen waaraan intussen al vele honderden i-coaches hebben deelgenomen.
Meer informatie over het programma Bruggen Bouwen vind je op de Kennisnetsite van het programma.
Belangstelling om mee te doen? Neem contact op met programmamanagers Martijn Bijleveld (m.bijleveld@mbodigitaal.nl) .
Docentondersteuning
Binnen het programma Doorpakken op digitalisering heeft het themateam Docentondersteuning als doel om mbo-instellingen te faciliteren en in samen tot een integrale aanpak docentprofessionalisering op ict-bekwaamheid te komen. Hiervoor wordt momenteel gewerkt aan een toolbox met handreikingen voor zowel docenten, managers als bestuurders. Denk hierbij aan gespreksstarters voor docententeams om grip te krijgen op de eigen professionalisering of een analyse van bestaande competentieprofielen om het niveau van ict-bekwaamheid binnen een instelling in beeld te brengen. Naast concrete oplevering hiervan wordt ook kennisdeling tussen instellingen gestimuleerd. Het mbo-landschap staat bol van goede voorbeelden rond flexibel en gepersonaliseerd onderwijs, daarom is het belangrijk dat we van elkaar leren.
Nieuwsgierig naar het themateam en de opleveringen in de toolbox? Kijk dan op de website van MBO Digitaal.