gepubliceerd op 17 januari 2022
ROC Friese Poort: ‘Laat het goede van blended onderwijs zichzelf bewijzen’
Bij Friese Poort ondersteunt FP-Design de onderwijsteams bij blended onderwijs. Dat doen ze niet door vernieuwingen op te leggen, maar juist door in te springen op wensen en ontwikkelingen die ontstaan vanuit de lockdowns. Projectleider Daphne Kronemeijer legt uit hoe ze dit aanpakken.
Werken met Micrososft Teams, lesgeven in virtual reality of met drones – veel onderwijsteams bij Friese Poort waren al bezig met online en blended onderwijs. Door de pandemie kwam dit in een stroomversnelling terecht. “Het FP-Design team ondersteunt de teams met blended learning, een combinatie van online, offline, digitaal en fysiek onderwijs”, vertelt Daphne Kronemeijer. Ze is projectleider van het zevenkoppige team FP-Design dat bestaat uit onder meer docenten, onderwijskundigen, een videospecialist en een expert informatiemanagement. “We werken vanuit een gemeenschappelijke visie op blended learning, met een focus op flexibel onderwijs. Maar we forceren digitale ontwikkelingen niet. We laten het goede zichzelf bewijzen, en laten de expertise bij de docent.” Ze merkt dat docenten uit zichzelf met wensen over blended onderwijs bij het team komen, als je ze de tijd geeft.
Tijdens de eerste coronalockdowns waren de docenten gedwongen om opeens alles online te doen, en daarna waren veel van hen bang dat delen daarvan verplicht zouden blijven. “Sommigen hadden er genoeg van toen het onderwijs weer fysiek mocht en moesten er eerst even van bijkomen.” Tijdens de lockdown van december 2021 tot half januari 2022 merkte Kronemeijer dat de docenten er beter op voorbereid waren. ”Alleen maar online-onderwijs is nog steeds niet de gewenste situatie, maar de docenten hebben meer bagage om hun lessen goed vorm te geven.” FP-Design organiseert ter ondersteuning bijvoorbeeld workshops over het gebruik van camera’s op smartboards.
Regie bij de onderwijsteams
Maar ook tussen de lockdowns door komen er vanzelf weer vragen boven drijven: “Bijvoorbeeld een docent die van studenten hoort welke aspecten fijn waren aan het online-onderwijs en dit op een gebalanceerde manier wil invoeren. Daar staan wij klaar voor.” Een docent Zorg en Welzijn merkte bijvoorbeeld dat de studenten graag in hun eigen tijd de theorie verwerken, en op de stage de protocollen uitzoeken. “Voor deze volwassen studenten is nu een blended module ontwikkeld waarbij delen zelfstandig en op afstand zijn vormgegeven, inclusief filmpjes en animaties”, vertelt Kronemeijer.
Volgens Kronemeijer is het belangrijk om de regie bij de onderwijsteams te laten en als ondersteuners vooral een meedenkende, helpende rol aan te nemen. Kronemeijer: “Met de inzet op meer flexibel onderwijs, en de digitaliseringsslag die daarbij nodig is, wordt iedereen wel geacht om mee te doen. Alleen hoe en wanneer dat zijn uitwerking vindt, verschilt per domein, vestiging en team.” FP-Design zorgt er daarbij voor dat een vraag of wens een praktische uitvoering krijgt, die past binnen de visie, en ook weer elders bij Friese Poort beschikbaar en toepasbaar is via het interne platform.
Breed gedeeld
De meeste onderwijsteams werken met de online leeromgeving FP-campus, daarin staan alle blended modules van Friese Poort. “Maar er zijn ook teams die liever in OneNote of Microsoft Teams werken. Uiteindelijk hebben ze zelf die keuzevrijheid”, vertelt Kronemeijer. De enige voorwaarde is dat ze langs gaan bij FP-Design en dat die met hen meekijkt. “Daarbij kijken we samen waar ze ondersteuning bij willen, of er training nodig is, hoe ze kunnen samenwerken met andere afdelingen en of er bijscholing nodig is rond bijvoorbeeld digitale didactische vaardigheden.”
Een belangrijk aspect voor FP-Design is dat de oplossingen, modules en materialen die ze maken voor een specifiek team, ook breed gedeeld worden via het Campus platform. “Zo hoeft niet ieder team het wiel opnieuw uit te vinden. Daarom hebben we ook het liefst dat een nieuwe module gemaakt wordt samen met meerdere teams tegelijk. Zo wordt het breed inzetbaar”, zegt Kronemeijer. Als FP-Design een aanvraag krijgt, kijken ze daarom altijd eerst of er andere teams zijn binnen het domein of organisatiebreed, die mee willen denken. “Zo komt er een steeds groter aanbod, waar we allemaal aan meegedacht hebben.” Er zijn op dit moment bijvoorbeeld verschillende projectgroepen die bezig zijn om blended modules te realiseren (samen met uitgevers) voor generieke onderwijsvakken zoals rekenen, Nederlands en Engels. Wanneer deze klaar zijn, kan de hele school ze gebruiken.
Sneeuwbaleffect
Om draagvlak te creëren voor blended onderwijs gaat FP-Design ook op aanvraag langs de onderwijsteams om te laten zien wat de mogelijkheden zijn. “De eerste stap is vooral dat alle teams weten dat we er zijn en wat we kunnen bieden”, vertelt Kronemeijer. Het eerste gesprek organiseert iemand van FP-Design samen met de opleidingsmanager en de i-coach. In het begin vergt die aanpak volgens haar veel geduld, maar nu ziet ze een sneeuwbaleffect. Het draagvlak en de vraag groeien vanzelf, naarmate er meer nieuwe producten en mogelijkheden komen. “Docenten en teams kijken bij elkaar en denken: daar heb ik wat aan, dat wil ik ook.”
Ondersteuning vanuit het management is volgens Kronemeijer essentieel hierbij. Dit vertaalt zich onder meer concreet in een uitgebreid i-coachprogramma, waarbij ieder onderwijsteam een i-coach heeft, en iedere locatie een i-coach coördinator. “Als FP-Design hebben wij weer contact met hen om in te schatten wat er nodig is. En zij nemen onze vernieuwingen mee in de teams. Zij kennen de teams het beste, weten waar de behoeftes liggen en hoe ze hen het beste benaderen”, vertelt Kronemeijer. Andere scholen die aan de slag willen adviseert ze om klein te starten met een paar enthousiastelingen en te vertrouwen op de expertise van de docenten zelf. “Zo lang de praktijk het voordeel binnen de school laat zien, krijg je vanzelf steeds meer voor elkaar.”
Meer weten over blended onderwijs? Op mbo.lesopafstand.nl vind je alles over bijvoorbeeld: leermiddelen en tools, recent onderzoek en professionalisering.