Formatieve toetsen
gepubliceerd op 21 april 2020
Maak in een handomdraai formatieve toetsen en peil het kennisniveau van je studenten!
Voordelen:
- Een snelle en eenvoudige manier om inzicht te krijgen in het kennisniveau van studenten.
- Ook studenten krijgen snel inzicht in hun kennisniveau.
- Geen kennis nodig van ingewikkelde software om formatieve toetsen te kunnen maken.
- Studenten formatieve toetsen laten maken is een heel krachtige werkvorm!
Nadelen:
- Het gebruik van veel losse formatieve toetsen kan het lastig maken om over een langere periode de ontwikkeling van studenten te monitoren.
- Bij populaire toepassingen is de variatie in vraagtypen vaak beperkt. Meestal is het voldoende, behalve als je gebruik wilt maken van geavanceerdere vraagtypen of relaties tussen vragen en antwoorden wilt leggen.
Na een korte introductie beschrijven we hoe je formatief kunt toetsen binnen Office 365, bespreken we enkele alternatieve toepassingen en gaan we in op het gebruik in de les.
Introductie
Iedere docent toetst zijn of haar studenten formatief. Door bijvoorbeeld tijdens een les korte checkvragen te stellen, peil je in hoeverre ze de stof begrijpen zonder dat daar een formele beoordeling aan vastzit.
De komst van allerlei ict-toepassingen heeft de mogelijkheden voor formatief toetsen enorm uitgebreid. Bij online toetsen zien docenten onmiddellijk welke antwoorden studenten geven en de studenten weten vaak meteen welke antwoorden zij goed of fout hebben. Op basis daarvan kan de docent aanvullende oefeningen aanbieden voor wie dat nodig heeft en studenten weten precies aan welke stof ze extra aandacht moeten besteden.
Veel toepassingen voor formatief toetsen kennen allerlei handige extraatjes. Zoals de mogelijkheid om klassen aan te maken, waarmee je één toets direct onder een deel van de studenten kunt uitdelen. Of de mogelijkheid om vragen te husselen, zodat studenten vaker met dezelfde toets kunnen oefenen. Heb je een toets goed aangemaakt, dan kun je die een tijdlang op verschillende manieren inzetten!
Formatief toetsen binnen Microsoft Office 365
In Office 365 kun je met de toepassing Microsoft Forms een formatieve toets opbouwen en aan studenten uitdelen. Je kiest uit diverse vraagtypen, voegt naar wens afbeeldingen en video’s toe en legt waar nodig relaties tussen de antwoorden en de vervolgvragen. Ben je klaar, dan hoef je alleen maar de link met studenten te delen. Zij kunnen direct starten aan de toets en de antwoorden komen automatisch bij jou binnen.
Dit zijn de stappen die je moet doorlopen:
- Ga naar forms.microsoft.com en log in met je schoolaccount.
- Kies of je een toets zonder score (‘Formulier’) of met score (‘Quiz’) wilt maken.
- Geef je toets een titel.
- Maak alle vragen aan. Let op: alleen de vraagtypen ‘Keuze’, ‘Tekst’ en ‘Classificatie’ hebben een beoordeling in punten.
- Geef per vraag aan wat het goede antwoord is en voeg eventueel feedback toe.
- Koppel waar gewenst afbeeldingen en video’s aan vragen.
- Geef eventueel de vertakkingen aan; dit zijn de vervolgvragen die een student bij de antwoorden krijgt.
- Bepaal via ‘Thema’ hoe de toets eruitziet.
- Klaar? Klik dan op ‘Delen’, kopieer de link en stuur deze naar je studenten.
- Via het tabblad ‘Antwoorden’ kun je live de antwoorden van de studenten zien. Ook kun je de antwoorden als een Excel-bestand exporteren.
Weten hoe Microsoft Forms werkt? Hier vind je het stappenplan van Microsoft en dit is uitleg over de opbouw (kickstarter).
Voordelen van Forms ten opzichte van andere toepassingen:
- Studenten kunnen inloggen met hun schoolaccount indien de school met Office 365 werkt, maar je kunt iedereen ook toegang geven met een link.
- Je kunt toetsen als tabblad binnen een kanaal in Microsoft Teams beschikbaar maken, zodat de student niet apart hoeft in te loggen op Microsoft Forms. Let op: dit geldt alleen voor niet-beoordeelde toetsen, beoordeelde toetsen kun je bijvoorbeeld als een link in een post delen.
- Doordat Forms onderdeel is van Office 365 kun je via het menu ‘Delen’ eenvoudig met andere docenten samenwerken aan een toets.
Alternatieve toepassingen
Naast Forms bestaan er online diverse alternatieven waarmee je lessen en presentaties interactief kunt maken. We lichten er twee uit.
Quizlet
Met Quizlet maak je formatieve toetsen waarbij studenten steeds twee zaken aan elkaar moeten koppelen, zoals een woord en een vertaling, twee afbeeldingen of een woord en een audiofragment. De student kan kiezen uit verschillende werkvormen om dezelfde stof te oefenen.
Voordelen van Quizlet ten opzichte van Forms:
- Een brede diversiteit aan werkvormen, zowel met als zonder game-elementen. Studenten kunnen zelf kiezen welke werkvorm zij gebruiken om te oefenen, zodat zij op verschillende manieren met de lesstof in aanraking komen. Deze variatie kan het leerrendement verhogen.
- Een zeer uitgebreide bibliotheek met gratis kant-en-klare Nederlandstalige lessen.
- Met Quizlet Live kunnen studenten in teamvorm met de lesstof aan de slag. Quizlet stelt de teams samen die vervolgens tegen elkaar moeten strijden. Het team dat als eerste alle vragen goed beantwoordt wint. Motivatie gegarandeerd!
Nadelen van Quizlet ten opzichte van Forms:
- Alle werkvormen bestaan uit de combinatie van twee elementen, zoals een woord en de vertaling of twee afbeeldingen die bij elkaar horen. Wil je andere vraagtypen gebruiken, dan is Quizlet niet geschikt.
- Het behoort niet tot het Office 365-pakket, zodat een aparte verwerkersovereenkomst nodig is als je studenten in een klas wilt bundelen om quizzen direct aan iedereen beschikbaar te stellen. De studenten moeten met hun e-mailadres een account aanmaken. Zie ook Informatiebeveiliging en privacy.
Weten hoe Quizlet werkt? Bekijk hier een stappenplan (kickstarter).
Formative
Formative is een uitgebreide toepassing voor formatief toetsen. Dankzij een breed scala aan vraagtypen en analyse-opties kun je studenten tot in detail volgen in hun ontwikkeling. Ook kun je documenten zoals pdf-bestanden, powerpointslides en afbeeldingen uploaden en daarop aangeven waar de vragen moeten komen. Zo hoef je niet vanaf nul te beginnen, maar kun je met bestaande lesmaterialen snel van start om een eenvoudige of zelfs geavanceerde formatieve toets te maken.
Voordelen van Formative ten opzichte van Forms:
- Een grotere variatie in vraagtypen en de mogelijkheid om studenten naast tekst ook audiofragmenten of afbeeldingen als antwoord in te laten sturen.
- Diverse manieren om feedback te geven op antwoorden, zoals een tekening of gesproken tekst, plus de optie om verschillende vragen tegelijk van hetzelfde soort feedback te voorzien.
- Een breder palet aan mogelijkheden om toetsen te ontwikkelen, studenten te volgen en feedback te geven.
Nadelen van Formative ten opzichte van Forms:
- Het is zó uitgebreid dat het meer werk is om het programma goed te doorgronden en dat vergt training en ondersteuning voor studenten en docenten.
- Het behoort niet tot het Office 365-pakket, zodat een aparte verwerkersovereenkomst vereist is. Zie ook Informatiebeveiliging en privacy.
- Goede afspraken zijn nodig over welke toetsen er gemaakt worden, zodat alle lesinhoud deelbaar en overdraagbaar blijft binnen het team.
- Formative kan de cijfers van studenten niet automatisch exporteren naar een toepassing binnen Microsoft Office 365, waardoor dit handmatig moet gebeuren.
Weten hoe Formative werkt? Bekijk hier de Engelstalige uitlegvideo’s van Formative zelf en hier een kickstarter-uitleg.
Gebruik in de les
Toepassingen voor formatief toetsen zijn ideaal in de oriëntatiefase, onder andere om voorkennis te activeren en de belangstelling van studenten aan te wakkeren. Je checkt ermee wat de impact van je uitleg is en kunt daarna een formatieve toets gebruiken om de studenten te laten zien wat ze van de uitleg opgestoken hebben. Bij verwerking van de lesstof bepalen zij met formatieve toetsen welke onderdelen ze extra moeten oefenen. En bij de afsluiting van de les kun je vragen waar studenten in een volgende les behoefte aan hebben of wat er beter kan aan de les. Het is vrijwel altijd mogelijk om feedback per vraag op te nemen, zodat ze direct zien waarom hun antwoorden goed of fout zijn. Tot slot zijn toepassingen voor formatief toetsen natuurlijk onmisbaar bij formatief evalueren.